وجودي جګړه: د افغانستان د بقا او هویت فلسفه

په تاریخ کې داسې وختونه راځي چې ملتونه له عادي جګړې سره نه، بلکې له وجودي جګړې سره مخامخ کېږي — دا جګړه نه د قدرت، نه د سیاست، بلکې د بقا، هویت او وجدان د ژغورنې لپاره ده. افغانستان نن د همدې مرحلې درشل کې ولاړ دی: یو داسې ملت چې څو لسیزې یې د بهرنیو لاسوهنو، داخلي استبداد او فکري ماتې ترمنځ ژوند کړی، خو اوس د خپل وجودي سوال مخې ته ولاړ دی؛ یانې که پاتې کېږو، څنګه؟ او که ورکېږو، ولې؟
د وجودي جګړې فلسفه؛
وجودي جګړه د ژوند او مرګ جګړه ده، آما نه یوازې فزیکي؛ بلکې فکري، فرهنګي او معنوي.
په داسې جګړه کې ملت دا احساس لري چې که د خپلې خاورې، عقیدې، هویت او انساني ارزښتونو دفاع ونه کړي، نو د وجود اساس یې له منځه ځي. په دې مانا، وجودي جګړه د ملت د وجدان د بقا لپاره سیاسي او معنوي قیام دی.
دا جګړه د عقل او وجدان ګډ غږ دی، چې وایي: “موږ باید د خپل ځان، خپل تاریخ او خپل نسل د ژغورنې لپاره ودرېږو.”
د افغانستان تاریخي تجربه؛
افغان ملت څو ځله د وجودي جګړې پړاوونه تېر کړي دي.
۱. د ۱۹۱۹ استقلال جګړه؛
د امان‌الله خان تر مشرۍ لاندې، افغانانو نه یوازې د انګریز پر ضد جګړه وکړه، بلکې د خپل سیاسي شخصیت او هویت د تثبیت جګړه هم وه. دا د یو ملت د ځان پېژندنې قیام و.
۲. د شوروي یرغل پر ضد مقاومت (۱۹۷۹–۱۹۸۹)
دا هغه پړاو وچې ملت د خپلو عقیدوي او ملي ارزښتونو د دفاع لپاره له مادي وسایلو پرته ودرېد. دا یو کلاسیک وجودي مقاومت و؛ ځکه ملت د نابودۍ پر وړاندې د خپل وجدان له مخې جګړه وکړه.
۳. د اوسني بحران مرحله؛
اوسني وضعیت ته که وګورو، جګړه له ټوپک او بم سره نه، بلکې له فکر، هویت، عدالت او انسانیت سره روانه ده. د افغانستان ملت د نوې بڼې وجودي جګړه تجربه کوي؛ دا ځل د فکري غلامۍ، فرهنګي محاصرې، او سیاسي بې‌واکۍ پر وړاندې.
د اوسني پړاو وجودي جبهه؛
نن د افغان ملت د بقا جګړه د وسلو په ډګر کې نه ده، بلکې په درېو نورو ډګرونو کې روانه ده:
توضیح
فکري ډګر؛ د پوهې، شعور او حقیقت د تحریف پر وړاندې مقاومت؛ د دروغو، تبلیغاتو او فکري تسلیمۍ پر ضد مبارزه.
فرهنګي ډګر؛ د ملي هویت، ژبو، ښځو، هنر، موسیقۍ، او د تمدن د حق دفاع.
سیاسي ډګر؛ د خلکو د حاکمیت، انتخاب، او د عدالت أصل د ژغورنې مبارزه
دا درې ډګرونه یوځای د افغانستان د غیر وسله‌وال وجودي مقاومت بڼه لري. ملت اوس د قلم، فکر، او مدني ارادې په ژبه د خپل وجود دفاع کوي.
د فکري ماتې خطر؛
د هر ملت د ماتې تر ټولو خطرناکه بڼه دا نه ده چې پوځ یې مات شي؛ بلکې دا ده چې فکر یې مات شي. کله چې ملت باور له لاسه ورکړي، خپل تاریخي شعور هېر کړي، او د پردیو منطق د خپل عقل پر ځای وکاروي، نو فزیکي ماتې ته اړتیا نه پاتې کېږي؛ بلکه ملت له دننه مړ کېږي.
په همدې معنا، که افغان نسلونه د خپل هویت، وجدان او ملي ارادې دفاع ونه کړي، نو د هېواد وجود به یوازې د نقشې په بڼه پاتې وي، نه د ملت په معنا.
د وجودي جګړې د بریا شرطونه؛
۱. فکري بیداري: د خلکو پوهاوی او د فکر خپلواکي د وجودي مقاومت لومړنی شرط دی.
۲. ملي وحدت: که ملت د ژبې، قوم، یا مذهب پر اساس وویشل شي، د وجود دفاع ناشونې کېږي. وجود یوازې د ګډ هویت په وسیله دفاع او خوندي کېږي.
۳. د عدالت بنسټیز لید: ملت چې عدالت له لاسه ورکړي، د وجود حق له لاسه ورکوي. وجودي جګړه د عدالت لپاره ده، نه د واک لپاره.
۴. د سیال ـ همکار سیاست منل: ملت باید د خپلو سیاسي او فکري لورو تر منځ د همکارۍ فضا رامنځته کړي. د وطن بقا یوازې د ګډې همکارۍ په وسیله ممکنه ده، نه د سیاسي انتقام په وسیله.
د ملي وجدان غږ؛
نن ورځ افغانستان ته اړتیا ده چې د تاوتریخوالي له لارې نه، بلکې له هوښیارۍ، وجدان او بیدار فکر له لارې خپله دفاع وکړي. د ملت بقا یوازې په ټوپک نه، بلکې په کتاب، قلم، همغږۍ او وجدان کې نغښتې ده. هر افغان که ځان د حقیقت، حاکمیت، او انسانیت د دفاع مسوول وګڼي، نو دا به د افغانستان د وجودي جګړې تر ټولو رڼا بڼه وي.
په پاي کې ویلی شو چې؛ افغانستان اوس د خپلې وجودي جګړې په منځ کې دی؛ دا جګړه د ژوند، وجدان، او عدالت جګړه ده.
که ملت بیدار شي، پوهه او یووالی خپل کړي، نو دا جګړه به د بقا جګړه شي نه د نابودۍ، جګړه.
پاي

افغانستان، د نیابتې جګړو قرباني؛ د ژغورنې ملي لاره

د دعوت رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه

DNB Bank AC # 0530 2294668 :د دعوت بانکي پته 
 NO15 0530 2294 668: له ناروې بهر د نړیوالو تادیاتو حساب
Vipps: #557320 : د ویپس شمېره 

  Donate Here