هزاره قبیلې:
ښاغلی حسن پولادي د کوټې هزاره پوهاند، چې په امریکا کې استوګن دی په خپل کتاب The Hazaras کې لیکي چې هزاره ګان د منځني افغانستان د هزاره جات سیمې پخوا اوسېدونکي دي. لیکوال هزاره قوم بولي. له دې وروسته (صده) راځي، چې د پښتنو د قبیلو له اتحادیې سره برابره ده لکه د قبار Qabar صده او سوکه صده. د ښاغلي پولادي په لیکنه (دای کندي)، (دای زنګي)، (بهسود)، (دای چوپان) او (پولادي) قبایل په (قبار صده) پورې اړه لري او (جاغوري)، (چهار دسته) او (محمد خواجه) د (سوکه صدې) اولادونه بللی شي.
له دې کتاب څخه ښکاري چې د ډېرو هزاره قبایلو نومونه په (دای) پېل کېږي. لکه دای زنګي، دای کندي، دای خیتایي، دای چوپان او داسې نور چې د بابا غره له جنوبي لمنو څخه، کندهار ته تر نژدې سیمو پورې استوګن دي/ وو. ښاغلي پولادي له (صده) څخه، پورته (هزاره) او بیا پورته (تومان) یادوي چې له قبیلې پاس او غټ جوړښتونه دي. پولادي دا نومونه د مغولي سترواکي د غازان فرمان بولي چې تومان، هزاره، صده او داهی یې هغه مشران بلل کېدل چې لس زره، زر، سل او لس وسله وال چمتو جنګیالي درلودل او مغولو به د پوځي اړتیاوو له مخې، زمکې او کورونه پرې وېشل[1].
ښاغلی لیکوال د لویدیځ څېړونکي هارلان په استناد، د ټولو هزاره قبایلو نومونه داسې اخلي. دای زنګي، دای کندي، جاغوري، ګیزاب، ناور، بلخ یاری، بهسود، شهرستان، ارزګان، پاسنی بلخاب، یکه و لنګ او پولادي. بل لویدیځ څېړونکی په پاسنیو قبایلو سربېره دا نومونه هم ثبت کړي دي: دای چوپان، تاتار او بوباش، پولادي، کالو، ترکمن، پارسا، شیخ علي، بختیاري، جاغوري، چوک موک، باروکا او بهسود.
درېیم لویدیځ (وود) نور نومونه هم لري: دای میرداد، داراب علی، ایسم تومیر، دای زنګي، دولت پای، مرک، کوپ تیسیوم، یارخانه، ژالک، تی جوک، دای میرزاد، شیخ علی، تاتار، جرغی – برجګی او دای پولاد.
د بلیو په فهرست کې په ځینو پاسنیو نومونو سربېره دا نومونه هم شته: بابري، ګوی، کوت تی، بهسودی او نیکودری. او (فریه) د سرجنګلی، بولګور او کوندلان نومونه هم یادوي([2]).
په دې توګه وینو چې هزاره قوم هم لکه پښتانه لومړی په قبیلوي اتحادیو او بیا په قبایلو/ ټبرونو ویشل کېږي. همغه ویش چې په ډېرو نورو قبیلوي ټولنو کې هم، په لږ او ډېر توپیر شته.
د افغانستان په تاجکو کې د قبیلویت ډېر څرک نشته؛ خو په اربیکو، ترکمنو، بلوڅو او نورو کې، د قبیلوی جوړښتونونښې شته چې پوهان یې باید وڅېړي. په بلوڅو کې دا پښتو(خېل) او (زی) کټ مټ شته، لکه د ارتپال بلوڅو خېلونو کې (برام خېل) او ( اکازي)([3]).
[1] هزاره ها، حسن پولادي، د علی عالمیکرمانی ژباړه، 1387 هـ ش، تهران ص ۷۰
[2] هزاره ها، ص۷۶
[3] خېل او ېش، ص۱۲
قبیله څه شی ده؟ – نهمه برخه
د دعوت رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه
DNB Bank AC # 0530 2294668 :د دعوت بانکي پته
NO15 0530 2294 668: له ناروې بهر د نړیوالو تادیاتو حساب
Vipps: #557320 : د ویپس شمېره
Donate Here
![]()
د دعوت رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه
د دعوت بانکي پتهDNB Bank AC # 0530 2294668 :
له ناروې بهر د نړیوالو تادیاتو حساب: NO15 0530 2294 668
د ویپس شمېره Vipps: #557320 :
Support Dawat Media Center
If there were ever a time to join us, it is now. Every contribution, however big or small, powers our journalism and sustains our future. Support the Dawat Media Center from as little as $/€10 – it only takes a minute. If you can, please consider supporting us with a regular amount each month. Thank you
DNB Bank AC # 0530 2294668
Account for international payments: NO15 0530 2294 668
Vipps: #557320
Comments are closed.