خلاقيت يا نوښت

خلاقيت یا نوښتګر فکر (Creativity) هغه ذهني، فکري او رواني وړتیا ده چې انسان پرې کولای شي داسې نوې مفکورې، نوې لارې چارې، حللارې او کړنلارې رامنځته کړي، چې مخکې نه وې مطرح شوې او یا له دودیزو کړنلارو څخه توپیر ولري. دا وړتیا د انسان د فطرت یوه مهمه برخه ده چې له مخې یې نړۍ ته بدلون ورکولای شي.
د خلاقيت لنډ تعریف:
خلاقيت د انسان هغه وړتیا ده چې د هغې پر مټ کولای شي نوې، ابتکاري او ارزښتناکې مفکورې، حللارې یا تولیدات وړاندې کړي او نړۍ ته یې وړاندې کړي.
د خلاقيت مهمې ځانګړنې:
ځانګړنه تشریح
نوښت د نوې مفکورې یا حل لارې ایجادول
ابتکار د ستونزو د حل لپاره بې‌سارې، نوې لارې موندل
انعطاف د شرایطو او حالاتو له بدلون سره ځان برابرول او نوي امکانات لټول
اصالت د نورو د نقل پر ځای، خپلواکه او بې‌سارې نظریه وړاندې کول
تشخیص او انکشاف د عامو شیانو او حالاتو په منځ کې نوې لارې او ارزښتونه درک کول
د خلاقيت ژوندۍ بېلګې:
یو انجنیر داسې ماشین طرحه کوي چې لږ انرژي مصرفوي او زیات تولید لري.
یو لیکوال داسې کیسه لیکي چې لوستونکی یې له پیله تر پایه حیران وساتي.
یو ښوونکی نوې تدریسي طریقه تجربه کوي چې زده‌کوونکي پکې فعاله، خوشحاله او زده‌کړه‌ییز پرمختګ ولري.
یو بزګر له دودیزې کرنیزې طریقې نه نوې میتود ته اړېږي چې حاصل زیات او زحمت کم کړي.
یادونه:
خلاقيت یواځې د هنر، لیکوالۍ یا اختراع په ساحه پورې محدود نه دی، بلکې دا وړتیا په ادارې، اقتصاد، زده‌کړه، ټولنه، ټکنالوژي، کورنۍ او حتی ورځني ژوند کې هم اساسي ارزښت لري. هغه څوک چې خلاق فکر لري، هر حالت ته بدیل او نوې حللاره لري.
الهام‌بښونکې بیلګه:
خلاقيت بې‌ساری او بې‌پوله دی! یو افغان ماشوم د خپلو کوچنیو لاسونو په وسیله، له ساده خټو او خاورو داسې ښکلی کوچنی ښارګوټی جوړ کړی دی، چې د هغه ذهني وړتیا، عزم او خلاقیت ته د درناوي احساس پیداکوي. د داسې استعداد او هڅې لیدل رښتیا هم الهام‌بښونکي دي — او موږ ته را ښيي چې نوښت عمر، امکانات او وسایلو ته محدود نه دی، بلکې ارادې، فکر او تخلیقي ذهن ته اړتیا لري.

انسان او د ښه اثر فلسفه