وړو کاروبارونو ملاتړ او د مسلکي زده کړو ارزښت

وړو کاروبارونو ملاتړ او د مسلکي زده کړو ارزښت…..!!!👈

✍ لیکنه :- م نېک م نېک مل ــ کابل

افغانستان یو له هغو هېوادونو څخه دی چې د اوږدو جګړو، بې‌ثباتۍ او اقتصادي ستونزو له امله یې پراخ فقر، بې‌کاري او اقتصادي سقوط تجربه کړی دی. د دغو ستونزو د حل یوه مهمه او عملي لاره، د وړو کاروبارونو (Small Businesses) ملاتړ او د مسلکي زده کړو پراختیا ده. دا دواړه برخې نه یوازې د اقتصادي ودې بنسټ جوړوي، بلکې د ځوانانو لپاره د عزت‌مند ژوند زمینه هم برابروي.

۱. د وړو کاروبارونو (Small Businesses) ارزښت

وړو کاروبارونه د اقتصاد بنسټ جوړوي، په تېره بیا په هغه هېوادونو کې چې لوی صنعتونه یا پراخې دولتي بودجې نه لري. دا ډول کاروبارونه د لږو امکاناتو سره پیلېږي، خو پراخ اغېز لري.
• دا کاروبارونه د ډېر شمېر خلکو لپاره کار پیدا کوي، لکه:
• خیاطي، نجاري، موبایل ترمیم، د موټرو میخانیکي، د سبزیجاتو پلورنځي، وړې نان‌پزي، او نور.
• دا کاروبارونه کورنۍ اقتصاد قوي کوي او له وارداتو څخه هېواد ژغوري.
• ښځې هم کولی شي له کوره دننه وړ کاروبارونه پیل کړي (لکه ګلدوزي، جامې ګنډل، خواړه جوړول او خرڅول).

ولسي پانګه‌والې (Microfinance) او د بې‌وسه کسانو پیاوړتیا:
• که دولت یا موسسې وړو پورونو ته زمینه برابره کړي، خلک به کولای شي له صفر څخه کاروبار پیل کړي.
• دا ډول ملاتړ له فقر سره واقعي مبارزه ده، نه یوازې لنډمهاله مرستې.

۲. د مسلکي زده کړو (Vocational Training) اړتیا او ارزښت

د عام تعلیم ترڅنګ، مسلکي زده کړې (لکه د بریښنا، ترمیم، ودانیز، کمپیوټر، او نورو مهارتونو زده‌کړې) یوه حیاتي اړتیا ده.
• په افغانستان کې زرګونه ځوانان له ښوونځیو او پوهنتونونو فارغېږي، خو عملي مهارت نه لري.
• مسلکي زده کړې له یو خوا د کار لپاره چمتو کوي، له بلې خوا د کډوالۍ او بې‌کارۍ مخه نیسي.
• د “کار پیدا کولو” پر ځای، دا زده کړې “خپل کار پیدا کول” هڅوي.

د ښځو او معلولینو لپاره هم یو فرصت:
• مسلکي زده کړې یوازې د نارینه‌وو نه، بلکې د ښځو او معلولینو لپاره هم د کار موندنې یو واقعي فرصت برابروي.
• که یوه ښځه ګنډنه زده کړي، کولی شي له خپل کوره عواید تر لاسه کړي.

۳. د وړو کاروبارونو او مسلکي زده کړو تر منځ اړیکه

دا دواړه برخې یو بل بشپړوي:
• که څوک مسلکي مهارت ولري، نو کولای شي هغه په کاروبار بدل کړي (مثلاً یو نجار کولای شي خپل ورکشاپ پرانیزي).
• او که څوک کاروبار لري، خو مهارت نه لري، هغه به نه دوام کوي.
• نو ځکه باید هم‌مهاله د مهارتونو روزنه او کاروباري ملاتړ موجود وي.

۴. د دولت، مدني ټولنو او نړیوالو مسؤلیت
• دولت باید د مسلکي زده کړو موسسې تقویه کړي، خصوصي سکتور ته تشویق ورکړي، او د وړو کاروبارونو د پراختیا لپاره اسانه پورونه برابر کړي.
• د ټولنو مشرانو، دیني عالمانو، او ښوونکو مسؤلیت دی چې خلک د کار کولو، مهارت زده کولو، او خپلواکه اقتصاد لور ته تشویق کړي.
• نړیوالې موسسې باید یوازې مرستې ونه کړي، بلکې فرصتونه جوړ کړي: روزنه، وسایل، بازار موندنه، او مشوره ورکول.

آخیر د افغانستان د اقتصادي ودې، ځوانانو د کاري فرصتونو، او د فقر د پای ته رسولو تر ټولو عملي او ارزانه لاره دا ده چې موږ د وړو کاروبارونو ملاتړ وکړو او د مسلکي زده کړو ارزښت ته پاملرنه وکړو. دا یوه داسې پانګونه ده چې نه یوازې فردي ژوند بدلوي، بلکې د ټول هېواد برخلیک ته نوی لوری ورکولی شي.

درنښت ….. یارب 🤲🏻

د ایران بریا، د اسراییلو زوال: د سیمې راتلونکې او د اسلامي 🌏نړۍ حسابونه