برای اینجانب جای بسا افتخار است که پس از گذشت تقریباً چهل و چهار سال، از آغاز فکر تالیف یک کتاب جامع در مورد جغرافیای طبیعی، بشری، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و تاریخی کشورهای جهان و پس از تقریباً بیست و دو سال از آغاز انتشار این مجموعه به زبان پشتو، اینک توفیق حاصل میشود که این کتاب قطور به زبان فارسی دری نیز بخدمت مردم شریف افغانستان و بطور خاص نسل جوان گذاشته شود.
این کتاب به زبان پشتو (د نړۍ هینداره( نام دارد که ترجمه آن آیینه جهان یا جهان نما میشود و در پنج قسمت (آسیا، افریقا، اروپا، امریکا و اقیانوسیه یا استرالیا) از سال 2000م (1379 هـ ش) تا سال 2017 بین 2 – 4 بار تجدید چاپ شده است. آخرین چاپ پشتو (2012 – 2017) در 9 کتاب 5000 صفحه دارد که از نظر حجم و کار فردی در کشور بیسابقه است. کتابیکه طی تقریباً دو دهه گذشته مورد استقبال گرم و گسترده علاقمندان، خاصتاً نسل جوان قرار گرفت، جایگاه مناسبی در جامعه بدست آورد و مورد استفاده اقشار مختلف در پوهنتون ها، مکاتب، رسانه ها و کتابخانه ها قرار گرفت.
بعضی دوستان گرانقدر از همان سال های اول چاپ کتاب اظهار علاقه میکردند، که اگر این مجموعه مفید به زبان فارسی دری نیز نشر شود، فیض آن عامتر شده و جای خالی یک کتاب معاصر در مور شناسایی کشورهای جهان اندکی پر خواهد شد.
اساتید جغرافیا به این عقیده اند که انکشافات محیرالعقول وسایل اطلاعات جمعی و تکنالوژی معلوماتی، به معلومات جغرافیایی اقشار مختلف جامعه وسعت فوق العاده و غیرمترقبه بخشیده و نوعی بیداری جغرافیایی مبتنی بر جهان بینی همگانی را بمیان آورده است.
کتاب (د نړۍ هینداره) وقتی به بازار آمد که عطش نسل جوان افغان، برای شناخت کشورهای جهان به اوج خود رسیده و علاقمندی مردم برای تعقیب تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، نظامی، علمی، فنی و ارتباطی دنیا بحدی دامنه دار و وسیع شده بود که در صد سال گذشته نظیر ندارد.
تحولات درین چهل و دو سالیکه از آغاز فکر تالیف چنین یک کتابی میگذرد و یا بیست و دو سالیکه از نشر اولین کتاب به زبان پشتو به وقوع پیوسته، چنان شگرف است که به آسانی بیان شده نمیتواند. این تغییرات و تحولات باعث شده تا نوع بیداری جغرافیایی تقویت شده، دامنه اطلاعات جغرافیایی مردم بسرعت توسعه یافته و علاقمندی برای کسب اطلاعات بیشتر در بین تمام اقشار مردم شدیدا دګرګون شده است.
دو جلد کتاب د نړئ هینداره (آسیا و اروپا) که توسط دوست عزیز، محمد طاهر خدری، در دهلی جدید به زبان فارسی دری ترجمه و باز با کار تشدیدی و شاقه چندین ماهه در کابل به روز شده بودند، بعد از کمپوز و ایدیت در کابل، یکی( اسیا) در اخر سال 2017 و دومی( اروپا) در ماه دسمبر سال 2019 به همت موسسه نشراتی الاذهر بدسترس مردم قرار ګرفتند.
با دریغ که آقای محمد طاهر خدری در اواخر سال 2017 در عالم مسافری در دهلی جدید وفات نمود و همانجا بخاک سپرده شد. خداوند(ج) بر او ببخشاید!
کار ترجمه مجلدات باقیمانده کتاب د نړۍ هینداره شامل اوقیانوسیه، افریقا و امریکا را یک دانشمند دگر بنام کمین احمد شاکر، اهل ننګرهار، بدوش گرفت که کتاب اول ان در مورد قاره اوقیانوسیه( استرالیا) در سال 2021 باز هم توسط الاذهر چاپ شد و کتاب ضخیم افریقا اینک به کمک یک دوست عزیز چاپ شد، که نمیخواهد نام او ذکر شود.
میخواهم درینجا به توجه خوانندګان عزیز برسانم که کتب دری ایینه جهان یا جهان نما، فقط ترجمه متون پشتو نیست، بلکه تمام ارقام، احصاییه ها و معلومات ان، تا جاییکه امکان داشت، بروز شده و به سالهای ۲2023-2025 ویا در صورت نبود ارقام و معلومات جدید، به سالهای ماقبلتر تعلق دارند. کمبود ارقام و احصاییه های بروز شده در افریقا متاسفانه بسیار مشهود است. عقبماني اقتصادی- اجتماعي، ضعف حکومتداری و نهادها از عوامل عمده ای این نقیصه بزرګ بحساب میروند.
درین کتابها تمام کشور های هر قاره به ترتیب الفبا از نظر جغرافیای طبیعی، بشری، سیاسی و اقتصادی معرفی شده و تاریخ هر کشور و مسایلی چون قوت های مسلح، مواد مخدره، قاچاق انسانی و روابط ان با افغانستان نیز بطور مختصر جمع اوری شده است.
من در حالیکه از کمکهای مترجم کتاب افریقا محترم کمین احمد شاکر، کمپوزر کتاب محترم سمیع الله مومند ، دوست ایکه کمک مالی فراهم نموده و محترم عطاالله ځواب مالک کتابفروشی ( مازیګر) بخاطر کار چاپ کتاب اظهار امتنان و شکران مینمایم، تمنا میکنم که دروازه های مکاتب و پوهنتون ها، بزودی بروی دختران کشور باز ګردیده و شرایطی فراهم شود، که جوانان وطن اعم ار دختر و پسر، در چنان ارامش فزیکی و روانی قرار داشته باشند و وضعیت اقتصادی خانواده ها به حدی خوب باشد، که نسل جوان باز، با علاقمندی تمام و دلګرمی و امید به یک اینده ای روشن، به مکاتب و پوهنتونها و معلم و دانش و کتاب و کتابخانه مراجعه نموده و بر دانش و معلومات خود بیافزایند!
اګر کسانی زحمت بکشد و کتاب های تحریر، تالیف یا ترجمه نمایند، اما خواننده نداشته باشد، بسیار حیف خواهد بود!!
Comments are closed.