اقتصادي نشنلیزم
Economic Nationalism
اقتصادي نشنلیزم د یوه هېواد د اقتصادي پالیسیو هغه طرز او فکر دی چې د ملي تولید، ملي شتمنیو او د کورني صنعت د خوندي کولو او وده ورکولو ته لومړیتوب ورکوي. په دې تګلاره کې د بهرنیو توکو او پانګو پر ځای د داخلي تولیداتو ملاتړ، د وارداتو محدودول، او د ملي ګټو د خوندي کولو لپاره د سوداګرۍ او پانګونې کنټرول مهم ګڼل کېږي. د دې موخه دا ده چې هېوادونه د نړیوال بازار د غیر عادلانه سیالۍ څخه خوندي پاتې شي او خپله اقتصادي خپلواکي وساتي.
د اقتصادي نشنلیزم تاریخي شالید
اقتصادي نشنلیزم د صنعتي انقلاب له وخته را وروسته ډېر مطرح شو، په ځانګړي ډول هغه وخت چې لوېدیځو هېوادونو غوښتل خپل کورني صنعتونه د بهرني نفوذ څخه وساتي. د ۱۹مې پېړۍ په وروستیو او د ۲۰مې پېړۍ په لومړیو کې ډېر هېوادونه لکه امریکا، آلمان او جاپان د دې پالیسي له لارې په چټکۍ سره صنعتي او اقتصادي وده وکړه. په ډېرو مواردو کې دا تګلاره د ملي هویت او ملي ګټو د ساتنې لپاره د سیاست یوه برخه ګڼل شوې ده.
د اقتصادي نشنلیزم مهم اصول
1. د کورني تولید ملاتړ: د هغو صنعتونو او تولیداتو ملاتړ چې د هېواد دننه تولیدېږي، ترڅو د بهرنیو محصولاتو پر ځای ملي توکي وکارول شي.
2. د وارداتو محدودول: د ګمرکي محصولاتو لوړول یا د وارداتي توکو پر ضد تعرفې لګول.
3. د صادراتو هڅونه: د کورني تولیداتو نړیوال بازار ته رسونه د ملي عوایدو د زیاتېدو لپاره.
4. د بهرنۍ پانګونې کنټرول: د دې ډاډ ترلاسه کول چې بهرني شرکتونه د ملي شتمنیو پر مالکیت بشپړ واک ترلاسه نه کړي.
5. ملي شتمنیو ساتنه: د طبیعي سرچینو او مهمو اقتصادي سکتورونو (لکه انرژي، کانونه، مخابرات) د بهرني کنټرول څخه ساتنه.
د اقتصادي نشنلیزم ګټې
اقتصادي خپلواکي :هېواد په نړیوالو بحرانونو کې د نورو پر اقتصاد کم تکیه کوي.
د کارموندنې زیاتوالی: د کورني صنعت د ودې له امله د خلکو لپاره نوي کاري فرصتونه پیدا کېږي.
د ملي هویت پیاوړتیا: خلک د ملي تولیداتو په کارولو سره د خپل هېواد سره اقتصادي تړاو پیدا کوي.
د ستراتیژیکو سکتورونو ساتنه – مهم اقتصادي برخې د بهرني نفوذ او سیالۍ څخه خوندي پاتې کېږي.
د اقتصادي نشنلیزم نیمګړتیاوې
د مصرف کوونکو لپاره د بیو لوړوالی: د وارداتو محدودول کېدای شي د توکو بیې لوړې کړي.
د نړیوال تجارت کمښت :هېواد د نړیوال بازار له ګټو څخه ځان لرې کوي.
د نوښت کمزوري کېدل: د بهرني سیالۍ نشتون کېدای شي د داخلي شرکتونو د پرمختګ سرعت کم کړي.
د اقتصادي جګړو خطر: نور هېوادونه هم ممکن ورته تګلاره غوره کړي چې د نړیوالو اقتصادي اړیکو خرابېدو لامل کېږي.
د نن ورځې اقتصادي نشنلیزم بېلګې
امریکا: د ځینو وارداتو پر ضد تعرفې لوړول، د کورني تولیداتو ملاتړ د “Buy American” پروګرام له لارې.
هند: د “Make in India” کمپاین چې د کورني صنعت وده کوي.
چین: د کورني ټیکنالوژۍ او تولید ملاتړ او د ځینو بهرنۍ ټکنالوژۍ محدودول.
اقتصادي نشنلیزم د اقتصادي خپلواکۍ او ملي ګټو د ساتنې لپاره یو مهم اقتصادي فکر دی، خو د دې پالیسي بریالیتوب د متوازن تطبیق پورې تړلی دی. که یو هېواد یوازې پر ملي تولید ټینګار وکړي او د نړیوال بازار له ګټو ځان لرې کړي، کېدای شي اقتصادي ودې ته زیان ورسوي. برعکس، که په هوښیارۍ سره د نړیوال تجارت او ملي ګټو ترمنځ توازن وساتل شي، اقتصادي نشنلیزم کولای شي د یوه هېواد د دوامدار پرمختګ قوي وسیله وګرځي.
د دعوت رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه
DNB Bank AC # 0530 2294668 :د دعوت بانکي پته
NO15 0530 2294 668: له ناروې بهر د نړیوالو تادیاتو حساب
Vipps: #557320 : د ویپس شمېره
د دعوت رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه
د دعوت بانکي پتهDNB Bank AC # 0530 2294668 :
له ناروې بهر د نړیوالو تادیاتو حساب: NO15 0530 2294 668
د ویپس شمېره Vipps: #557320 :
Support Dawat Media Center
If there were ever a time to join us, it is now. Every contribution, however big or small, powers our journalism and sustains our future. Support the Dawat Media Center from as little as $/€10 – it only takes a minute. If you can, please consider supporting us with a regular amount each month. Thank you
DNB Bank AC # 0530 2294668
Account for international payments: NO15 0530 2294 668
Vipps: #557320
Comments are closed.