چرا روسیه حکومت طالبان را به رسمیت شناخت؟

طالبان در مدت تقریباّ چار سال نتوانستند اداره حکومتی را به یک حکومت معیاری در چوکات قانون اساسی شکل بدهند. درب مکاتب و پوهنتون ها را به روی دختران باز نمایند و محدودیت را در کار زنان حذف کنند. با آنهم روسیه حاضر شده است روی الزامات ژیوپولتیک نارسایی طلبان را در حکومتداری در ردیف « امور داخلی » قیاس کند و امارت اسلامی طالبان ( ا، ا، ط ) را به رسمیت بشناسد.

دست آویز امور داخلی برای نا دیده گرفتن ارزش ها به هدف تأمین مقاصد ژیوپولتیک :

پس از آنکه امریکا حوصله ادامه جنگ در افغانستان را از دست داد، جوبایدن رئیس جمهور پیشین در آستانه خروج قوای امریکا دوسیه افغانستان را به ملل متحد سپرد.با حواله دوسیه افغانستان به ملل متحد، طالبان در رویارویی با دنیا قرار گرفتند و کشور های عضو ملل متحد متعهد به اتخاذ موضع مشترک در قبال قضیه افغانستان شدند.

در دسامبر ۲۰۲۴ شورای امنیت سازمان ملل متحد چارمین جلسه  سالیانه خود را در رابطه به اوضاع افغانستان دائر کرد. بحث در محور راپور سه ماه اخیر « روزوا اوتونبایوا » ( نماینده یوناما ) چرخ میخورد. راپور به نقص حقوق بشر از جمله حق تعلیم دختران و حق کار زنان در افغانستان متمرکز شده بود.

ملل متحد به دلیل مخالفت روسیه و چین در شورای امنیت از صدور« فیصله » در تقبیح سیاست طالبان در قبال تعلیم دختران و کار زنان منصرف شد و به تنظیم و پخش یک « اعلامیه » از جانب اسامبله عمومی اکتفا کرد.

نماینده روسیه به این بهانه که موضوعات مربوط حقوق بشر در حیطه صلاحیت دولت ها است و نباید  در رابطه از بیرون مداخله شود در پای اعلامیه امضأ نکرد. این در حالیکه روسیه سوابق ناخوش آیند مداخله تا سرحد لشکر کشی ( افغانستان، اوکراین و سوریه ) در امور داخلی کشور های دیگر دارد.

روسېه با به رسمیت شناختن  بدون قید و شرط ( ا، ا، ط ) ، در واقع در رقابت با غرب بیرون از چوکات تعهدات مشترک در ملل متحد، دربِ یک تعامل رسمی منطقوی را با طالبان باز کرده است.

انگیزه تعامل مستقیم و رسمی دیپلومانیک روسیه با طالبان در کجا است ؟

عوامل مختلفی در زمینه وجود دارد. از جمله :

ـ  رقابت با غرب: روسیه تماس منظم و هدفمند دیپلومات های غربی را با طالبان در قطر به مثابه کانال اعمال نفوذ کشور های غربی بالای طالبان قیاس میکند. کانفرانس چارم در دوحه ( ۲۹ جون  ) به اشتراک ۳۰ کشور و سازمان های بین المللی که ظاهراً در موضوعات تقویت سکتور خصوصی و کمک به کشت بدیل به دهاقین دایر شده بود، سگنال رسمیت شناسی محتاطانه و تدریجی بدون قید و شرط امارت طالبان را از سوی ممالک غربی به آدرس طالبان حواله کرد. این سیگنال وقتی برای روسیه به زنگ خطر تبدیل شد، که یوناما برخلاف گذشته پذیرفت که با طالبان در غیاب نمایندگان جامعه مدنی و زنان بحث کند. به تعبیر دیگر با گذشتن از ارزش ها قدم کوچی برای رسمیت شناختن امارت طالبان به پیش بگذارد. در صورتیکه  امارت طالبان توسط امریکا و اتحادیه اروپا به رسمیت شناخته شود، روس ها در برابر یک عمل انجام یافته قرار میگرفتند و چاره یی جز تبعیت از کشور های غربی نداشتند. این امر به اعتبار روسیه منحیث رقیب ستراتژیک غرب صدمه میزد. بنابران روس ها ابتکار شناخت رسمی امارت اسلامی را از دست غربیان ربودند.

ـ  روسیه پس از جنگ اخیر در شرق میانه با از دست دادن نفوذ خود در سوریه، توجه را متمرکز به آسیای مرکزی ساخته است. جالب است بدانیم که رسمیت شناختن طالبان توسط روسیه بدنبال غوغای مقامات روسی از تلاش ناتو برای حضور مجدد در افغانستان مطرح میشود. ازین گذشته استخبارات روسیه  بدون ارائه سند و مدرک از موجودیت ۲۰ گروه تروریستی  در افغانستان خبر میدهد.

روس ها  با پخش اخبار جعلی درمورد وجود گروه های ترورستی در افغانستان دو هدف را دنبال کردند : یکی ایجاد فضای ترس در میان ممالک آسیای مرکزی که الزامن منجر به پناه بردن آنها به روسیه خواهد شد. دیگری القاح این ذهنیت که غربیان میخواهند برای کاهش فشار جنگ در اوکراین یک جبهه نو در آسیای مرکزی باز کنند. از همین رو ناتو  تلاش میکند تا در آینده در افغانستان حضور پیدا کند و از طالبان و ۲۰ گروه ترورستی برای زمینه سازی بی ثباتی در آسیای مرکزی استفاده نماید. درین حال باید روسیه در دو جبهه یعنی اوکراین و آسیای مرکزی بجنگد.

به تعبیر روس ها پیش دستی برای به رسمیت شناختن امارت اسلامی ، طالبان را تحت تأثیر تعاملات منطقوی قرار میدهد و از حوزه نفوذ غرب بدور نگاه میدارد.

ـ  نطاقان رسمی روسیه در بیانات اخیر شان به تکرار طالبان را متحد روسیه در جنگ با داعش خراسان قلمداد کرده اند. این در حالیست که به روایت مکرر و مستند نطاق طالبان پایگاه های داعش در پاکستان قرار دارد. از احتمال دور نیست که در پروژه ساخت و ساز داعش توسط پاکستان امریکا نیز شرکت داشته باشد و از افزار داعش به مثابه حربه فشار بالای طالبان از طرف پاکستان به موافقت امریکا استفاده  صورت بگیرد. بنابران جنگ مشترک طالبان و روسیه با داعش، طالبان و روسیه را در تقابل با پاکستان و امریکا قرار میدهد.

خط دیورند و بازی ستراتژیک ابر قدرت ها :

رسمیت شناختن ( ا، ا، ط )  توسط ابر قدرت روسیه در شرایطی مطرح میشود، که دو هفته قبل ۱۳ تن نظامیان پاکستان توسط تحریک طالبان پاکستان ( تی تی پی ) و اتهام دست داشتن هندوستان و طالبان افغان درین قلع و قمع فضای روابط افغانستان و پاکستان را متشنج ساخته است. سوال اینست که آیا روسیه با به رسمیت شناختن ( ا، ا، ط ) در تلاش تحقق رویای بازمانده از جنگ سرد یعنی تلاش به رسیدن به آب های گرم به کمک افغانستان و هندوستان است ؟  آیا روسیه میخواهد با استفاده  از جذبات مذهبی و ملی مردمان دو سوی خط دیورند برای پیدا کردن جای پا در جنوب آسیا بهره ببرد ؟  اگر چنین باشد مطمئناُ عکس العمل کشور های غربی در چوکات شناخت رسمی ( ا، ا، ط ) منعکس خواهد شد.

اهتزاز بیرق تحریک طالبان افغانستان با کلمه توحید  بر فراز سفارت افغانستان در مسکو به معنای ارسال پیام قوی ( ا، ا، ط )   به تی تی پی  برای داشتن یک پشتوانه منطقوی به هدف مبارزه آزادیخواهانه شان تلقی میشود.

حال که روسیه برای شناخت رسمی ( ا، ا، ط ) قدم به جلو ګذاشته است، تداخل حل معضله دیورند و کنترول بر ذخایر ذروی پاکستان باید در مرکز دیپلوماسی حکومت های آینده افغانستان قرار داشته باشد. درین رابطه امکان تنظیم و عملی ساختن یک پلان واقعبینانه را توسط روسیه، چین و کشور های غربی در توافق با حکومت افغانستان نباید از نظر انداخت.

با به رسمیت شناختن ( ا، ا، ط )  توسط روسیه عجالتن موازنه دیپلوماسی حکومت طالبان به نفع روسیه برهم خورده است. این تعادل وقتی تأمین میشود که طالبان مطالبات معقول کشور های غربی را ( که خواست مردم افغانستان نیز است ) به عنوان پیش شرط رسمیت شناسی بپذیرند. یعنی در برابر شناخت رسمی روسیه وزنه مقابل از امریکا و اتحادیه اروپا ایجاد کنند.

۰۵/۰۷/۲۰۲۵

« پایان »

آخوند ها انتقام شکست از اسرائیل را از مهاجرین افغان میگیرد