Browsing Tag

نوروهاب څپاند

تحلیلي رپوټ د افغانستان ختیځ زلزلې وضعیت او د مرستو بهیر

تحلیلي رپوټ د افغانستان ختیځ زلزلې وضعیت او د مرستو بهیر سرچینه: انترنیټ نېټه: ۴ سپتمبر ۲۰۲۵ سیمې: کونړ، ننګرهار، لغمان، نورستان ۱. پېښه او عمومي انځور؛ د اګست ۳۱مه په ختیځ افغانستان کې یوه شدیده زلزله وشوه چې تر ټولو ډېر زیان یې د…

افغانستان ته د آمریکا او ناټو د احتمالي بیرته راستنیدو اړوند

غواړم د افغانستان د معاصر تاریخ او نړیوالو تعاملاتو بنسټیزه پوښتنه راپورته کړم او په دري برخو کې یې تحلیل ته واچوم او ستاسو نظر په دې اړوند وپوښتم: ۱. د ناټو او امریکا تېره تجربه په افغانستان کې د ۲۰۰۱ څخه تر ۲۰۲۱ پورې د ناټو او امریکا…

افغانستان او سیمه کې ستر طاقتونه

په دې وروستیو کې چې سترو سیمه‌ییزو ځواکونو لکه چین، هند، او روسیې له افغانستان سره سیاسي، اقتصادي، او استخباراتي تعاملاتو ته مخه کړي، دا یو تصادفي پرمختګ نه دی، بلکې د هغوی د اوږدمهاله ستراتیژیکو اهدافو برخه ده. دا هیوادونه هڅه کوي چې له…

ایران نه جګړه غواړي، نه سوله – خو ټرمپ دا نه مني

«دا لیکنه د کارنیګي له هغې لړۍ څخه ده چې د ولسمشر ټرمپ د دویمې دورې د لومړیو ۱۰۰ ورځو ارزونه کوي» د ۱۹۷۹ کال د ایران د انقلاب راهیسې د تهران او واشنګټن اړیکې پرې شوي دي. د اسلامي جمهوریت هویت د امریکا پر ضد ولاړ دی، چې تل یې امریکا “نړیوال…

د تعرفو جنګ او په افغانستان یې اغیزې

د تعرفو جنګ (Trade War) او په افغانستان یې اغیزې چې اوس‌مهال بیا د نړیوالو قدرتونو ترمنځ شدت مومي (په ځانګړې توګه د امریکا، چین، او اروپايي اتحادیې ترمنځ) نه یوازې د نړیوال اقتصاد لپاره خطر لري، بلکې پر داسې هیوادونو لکه افغانستان، چې…

په افغانستان کې نوې ستره لوبه؟

لیکوال د کراچۍ پوهنتون د ټولنیزو علومو پخوانی رئیس او د نړیوالو اړیکو یو ممتاز پروفیسور دی. په پخوانۍ او اوسنۍ “لويې لوبې” (Great Game) کې، افغانستان تل یو مرکزي موقعیت درلود. پیټر هاپکېرک په خپل مشهور کتاب “لویه لوبه: د مرکزي آسیا لپاره د…

د ډیورنډ کرښې په اړه د افغانستان د ملي تفکر لرونکو دریځ

مقدمه: ډیورنډ کرښه د افغان ملت د ارادې خلاف، د ۱۸۹۳ میلادي کال د نومبر په ۱۲مه د برتانوي استعماري واکمنۍ لخوا پر امیر عبدالرحمن خان باندې د فشار له امله کښل شوې. دا یوه اداري کرښه وه، نه دایمي پوله، او نه هم د افغان ملت له خوا منل شوې ملي…

په سیمه کې څه تیریږي؟

د افغانستان، پښتونخوا او بلوچستان په دري واړو محورنو کې ډېر سخت او زړه بوږنونکی وضعیت جریان لري. د استخباراتې کړیو، نیابتې جګړو عاملینو، د سیمه ایزو او نړیوالو قدرتونو د سیالیو په ټس کې ځایې خلک د خپلو حقونو د غوښتلو مقابل کې د ظلم او مرګ…

ګواښونه او ترې د وتلو حل لارې

افغانان د خپلواکۍ، ځمکنۍ بشپړتیا، او ملي هویت د ساتنې لپاره باید هوښیار، متحد، او هدفمند عمل وکړي. د پاکستان د دسیسو شنډولو او افغانستان د یو پیاوړي دموکراتیک دولت په توګه د بېرته راپورته کولو لپاره لاندې اقداماتو فکر وکړي: ۱. ملي یووالي…

د مارچ د ۸ مې په باب

د دې لپاره چې د مارچ ۸ مه یوازې یو سمبولیکه ورځ نه، بلکې د بدلون وسیله شي، باید لاندې اقدامات هم وشي: ۱ـ د ښځو غږ او کیسې نړۍ ته رسول • د افغان ښځو ریښتینې کیسې، مبارزې، او ستونزې باید له نړیوالو سره شریکې شي. دا کار د مستندو فلمونو،…