د پښتنو د هویت ننګونې او فرصتونه

لیکنه: نیک محمد نیکمل

120

پښتون د تاریخ په اوږدو کې د غرونو د سنګر او د دښتو د ازادۍ په رڼا کې ژوند کړی دی. د ده هویت د وینې، دود او ایمان ګډه مجموعه ده؛ خو نن یې د وخت توپانونه داسې ځای ته رسولی چې د هویت د ساتنې او بیا راژوندي کولو دواړه اړتیا ورسره ولاړې دي.

تر ټولو ستره ننګونه د پښتو ژبه ده. دا ژبه چې د پښتنو د اساس او فرهنګي شتمنۍ ستنه ده، د دولتونو د بې‌پامۍ، د ښاري سیاستونو د فشار او د نړیوالو ژبو د سیالۍ تر سیوري لاندې د کمزورۍ سره مخ شوې. که څه هم په کلیو کې د ژوند ژبه همداسې پښتو ده، خو په مدرسو، ښوونځیو، پوهنتونونو او ادارو کې د هغې ځای ډېر ځله نورو ژبو نیولی دی. د ژبې د کمزورۍ مانا د کلتور او هویت کمزوري کېدل دي.

کلتور بیا د پښتني ټولنې د ویاړ ډک خزانه ده. د مېلمه پالنې، غیرت، ژمنې او ننواتو دودونه هغه ارزښتونه دي چې نړۍ ته یې ځانګړی انځور ورکړی. خو نن د شولې د ژوند دودونه د ښاري سیالۍ، د رسنیو د بې‌ځایه تقلید او د مصرفي تمدن د سیل په وړاندې له ګواښ سره مخ دي. د پښتني کلتور ساتل یوازې د تیر تاریخ یادونه نه ده، بلکې د یوې راتلونکې لارښود دی. که دا دودونه وساتل شي، نو پښتون به د نړیوالو تمدنونو په منځ کې هم خپل ځانګړی رنګ ولري.

په سیاست کې بیا د پښتنو هویت تر ټولو زیات ټوټه ټوټه شوی. د استعمار له زمانې راواخله، د ډیورنډ کرښې د ویش تر سیاستونو پورې، پښتانه په دوو لویو دولتونو کې وویشل شول. دا ویش یوازې جغرافیایي نه دی، بلکې د سیاستونو د سیالیو وسیله هم ګرځېدلی. نن هم د افغانستان او پاکستان په دواړو غاړو کې پښتانه د هویت د یووالي له ننګونې سره مخ دي. که یو ملت په سیاست کې د خپل هویت استازیتوب ونه کړي، نو د نورو د سیاستونو قرباني ګرځي.

خو له دغو ننګونو سره سره، فرصتونه هم شته. پښتو ژبه د نوې ټکنالوژۍ او رسنیو په برکت د نړۍ ګوټ ګوټ ته رسېدلې ده، د پښتني کلتور ډېر دودونه د نړیوالو د علاقې موضوع ګرځېدلي، او په سیاست کې د ځوان نسل نوې پوهاوي د دې چانس رامنځته کړی چې پښتانه د یووالي او مشترک هویت پر لور حرکت وکړي. که د ژبې د علمي کولو لپاره هڅې وشي، که کلتور د نوې زمانې سره په تعادل کې وساتل شي، او که سیاست د ملي هویت پر بنسټ جوړ شي، نو پښتون کولی شي د خپل تاریخ د اتلولي د روایت نوې پاڼې پرانیزي.

پښتني هویت نه یوازې د یوې ډلې د پېژندنې نوم دی، بلکې د یوې سترې ټولنې د راتلونکي لارښود دی. نن ورځ د دې هویت ساتل او پیاوړتیا یوازې د تیر تاریخ د عزت مسله نه ده، بلکې د سبا د ژوند د عزت او وقار سوال دی.
درنښت …. یارب 🤲🏻

 

د دعوت رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه

DNB Bank AC # 0530 2294668 :د دعوت بانکي پته 
 NO15 0530 2294 668: له ناروې بهر د نړیوالو تادیاتو حساب
Vipps: #557320 : د ویپس شمېره 

  Donate Here

د دعوت رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه

د دعوت بانکي پتهDNB Bank AC # 0530 2294668 :
له ناروې بهر د نړیوالو تادیاتو حساب: NO15 0530 2294 668
د ویپس شمېره Vipps: #557320 :

Support Dawat Media Center

If there were ever a time to join us, it is now. Every contribution, however big or small, powers our journalism and sustains our future. Support the Dawat Media Center from as little as $/€10 – it only takes a minute. If you can, please consider supporting us with a regular amount each month. Thank you
DNB Bank AC # 0530 2294668
Account for international payments: NO15 0530 2294 668
Vipps: #557320

Comments are closed.