غرزی لایق

 آن‌چه در ۱۵ اگست سال ۲۰۲۱ میلادی به پیروزی دوباره‌ی امارتی‌ها یاری رساند از همه مکتب‌خوانده‌های قوم‌ها و قبیله‌های کشور، به ویژه دانش‌مندان و نخبه‌ها می‌طلبد تا به‌جای‌ غلتیدن در باطلاق کین‌کشی‌های قومی که در حال حاضر سرآمد تمام…

«تالب» دیروز و «تالب» امروز با «امارتِ» راه‌اندازی‌شده‌ی شان تنها در آوند همین «گسست»، «گسست» از مشروعیت سنتی حاکمیت به سود نسخه‌های شتاب‌زده، نامآنوس و وارداتی حاکمیت‌سازی و گذار خشن و تند به آرمان‌شهری‌گری «سنت‌زدا» قابل ردیابی و شناسایی…

نگاشته‌ی سوم    چه آموزه‌ها و عبرت‌ها از فروپاشی غم‌‌انگیز سه «جمهوریت» در چهل‌سال اخیر گه‌شماری افغانستان دردمند و زخمی می‌توان بیرون کشید؟ آیا نهاد جمهوریت با سراپای پیوست‌های سرشتی خویش با روان و چشم‌داشت جامعه‌ی دهاتی و روحانی‌مشرب…

 گفتمان «جمهوریت» و تمام پیوست‌هایی که این گویه‌ی دانش جامعه‌شناسی را کمابیش پرمعنا می‌ساخته و پیش از هر سازه‌ی دیگر با بلندواژه‌های «سالاریت شهروندی»، «رأی» و «اراده‌ی» مردم به هدف گزینش سامانه‌ی قدرت دولتی رونمایی می‌گردیده است، پس از…

د پاکستان په پلازمینه کې د ۲۰۲۵ میلادي کال د اگست پر ۲۶مه او ۲۷مه د «جمهوريت» د نوي تښتېدلي نسل او د پخواني آزمویل شويو «جهادي» او «مقاومتي» لوټمارانو او د هغوی د بچیانو جرگه په رسنیو کې د راز راز نیوکو او غبرگونونو سره مخامخ شوې ده. ځینو…

 استقلال افغانستان: آری! چرا؟ ————————————- پس‌گیری استقلال کشور صدوشش‌ساله شد. جستار استقلال افغانستان و برپایی جشن بزرگ‌داشت از این مهم نیز طی سال‌های سیطره‌ی «جمهوریت» پسین در ردیف ده‌ها مقوله‌ی دیگرِ دانش جامعه‌شناسی، آماج یورش…

 د افغانستان د اسلامي امارت عمر څلورو کالو ته وغزېد. د امارت د زېږېدو پر مهال اټکلونه دا وو چې تالبان به د قدرت پر گډۍ تر یو کال ډېر دوام ونه ‌کړي. خو د دوی واکمني تر څلورو کلو اوږده شوه او د روانو کورنيو او بهرنيو پېښو او انکشافاتو نه داسې…

د لرو پښتنو د امن جرگه په خورا سرلوړۍ او حیاتي پرېکړو د ۲۰۲۴ میلادي کال د اکتوبر په ۱۳مه نېټه پای ته ورسېده. دغې تاریخي جرگې چې ساری یې د کمیت او کیفت او د زمان او مکان له نظره د پښتنو په ټول تاریخ کې لیدل شوی نه دی، د پښتون قام کږه‌شوې…

د فدرالیزم شبحې، چې د تجزیه‌غوښتونکو د واهي افکارو د پاسه سرگردانه تاوېږي راتاوېږي، په دې وروستېو کې تر ښاغلي سرور دانش او هان د فرانکفورت د مدرسې د مریدانو تر حلقې پورې هم ځان رسولی دی. داسې ښکاري چې د پاشېدلي «جمهوریت» ټېکه‌داران او د…

آنچه در جاریِ روزگار، سود ذاتی زادگاه ما و هستی باهمی افغانها را به دستِ شبخون چند قومباره‌ی مزدبگیر درون و بیرون مرزی سپرده و در رویای خیالپردازی های شاعرانه‌ی افسون برتری جویی قومی، تبار ها و تیره ها را به سنگ بدگمانی و حتی نفرین می بندد،…