حميدالله بسيا

لومړی به له هرڅه مخکې د څو قطبي نړۍ په اړه لنډ وليکو: څو قطبي نړۍ د نړیوال سیاست هغه حالت ته ویل کېږي چې پکې د نړۍ ځواک او واک یوازې د یوه یا دوو لویو زبرځواکونو پر ځای د څو بېلابېلو هېوادونو او قدرتي بلاکونو ترمنځ وېشل شوی وي. په دې مانا…

ځوانان د هرې ټولنې راتلونکی ځواک  او ځوانه انرژي ده. د تاریخ په اوږدو کې دولتونو، پوهنتونونو او نړیوالو سازمانونو تل هڅه کړې چې د ځوانانو لپاره داسې پروګرامونه جوړ کړي چې د دوی استعدادونه او وړتياوې پکې وده وکړي او د ټولنې د پرمختګ لپاره …

په نړیوال سیاست کې هر هېواد د شطرنج یوه مهره ده. ځینې هېوادونه لکه امریکا، چین او روسيه د شطرنج شاهان او وزیران دي، ځینې د قوي فيل یا اس رول لوبوي، خو افغانستان هغه مهره ده چې که څه هم له بده مرغه اوسمهال خپله ډېر ځواک نه لري، خو د خپل ځای…

بريټش موزيم British Museum  چې د نړۍ له زړو، مشهورو لرغونتونونو(موزيمونو)  څخه دی، چې په ۱۷۵۳م کال کې یې بنسټ اېښودل شوی دی. دا موزیم د انګلستان د پارلمان له خوا د یوه قانون پر بنسټ رامنځته شو، چې د "هانس سلوآن"د هغو شخصي تاريخي توکو پر…

په تاریخ کې ډېرې داسې شېبې شته چې ملتونه او ولسونه یوازې د یووالي، ګډ درک، او متقابل باور له لارې توانیدلي دي چې له ستر ګواښونو او تاریخي ناورینونو ځانونه وباسي. نن چې نړۍ ځينې هېوادونه یو ځل بیا له نويو ګواښونو، معلوماتي جګړو، ميلیتونو تر…

د شمالي اتلانتيک په دفاعي سازمان (ناټو) کې تر نورو ټولو هېوادونو ډېر د اوکراين او روسيې د جګړې په فعاله ساتلو کې د برتانيا رول جوت دی ، نوموړی هېواد له امريکا سره له نږدې اړيکو او همدارنکه په ناټو کې له خپل نفوذ څخه په استفادې په هېوادونو…

تاریخ د هغو مشرانو تل په ښو ټکو یادونه کوي چې په سوله يیزو لارو یې خپل هېوادونه او ملتونه د پرمختګ څوکو ته رسولي ، او تاریخ د هغو مشرانو کیسې هم لري چې د جګړې له کبله یې خپل ملتونه تباه کړی دي. د ۲۰۲۲ کال په فبرورۍ کې روسيه او اوکراین په…

په نننۍ نړۍ کې ټولنیزې شبکې لکه فیسبوک، ټویټر، انسټاګرام، ټيکټاک او یوټیوب د معلوماتو خپرولو تر ټولو مهم وسایل ګرځېدلي دي، همدارنګه په څنګ کې د فلمونو، ډرامو، مستندو او تلويزيوني شوګانو په برخه کې نامتو ويب سايټ (نېټ فليکس ) هم خورا…

لوږه، فساد، جنگونه او په نړۍ کې اقليمي تغییرات لامل شوي دي چې په نړۍ کې ډېر خلک د لوږې له بحران او مړينې سره مخ شي.  همدا اوس د نړۍ د نفوس ۱۱ فيصده د لوږې سره مخامخ دي او هره شپه له اته سوه ميليونه ډېر کسان وږي ويده کېږي او د (ايف اي او)…

هسې خو د افغانستان او پخوانۍ روسيې د سياسي اړيکو شاليد د احمدشاه بابا او اميرشېرعلي خان تر دورو پورې رسېږي خو د تړونونو او معاهدو دوره بيا د غازي امان الله خان له واکمنۍ راپېل کېږي. دا اړيکې د تاريخ په اوږدو کې کله سړې او کله ډېرې تودې پاتې…