تحلیلی از دید حقوق بین‌الملل به اعلامیه دولت قطر مبنی بر عقد تفاهم‌نامه آتش‌بس میان پاکستان و افغانستان

72
تحلیلی از دید حقوق بین‌الملل به اعلامیه دولت قطر مبنی بر عقد تفاهم‌نامه آتش‌بس میان پاکستان و افغانستان
در اعلامیه‌ای که امروز از سوی وزارت خارجه قطر منتشر شده، سه نقیصه جدی حقوقی مشاهده می‌شود که جمهوری اسلامی پاکستان را نسبت به افغانستان در موضع برتری قرار داده است.
نخست، طرفین قرارداد به‌عنوان جمهوری اسلامی پاکستان و افغانستان نامیده شده‌اند. این متن از دید حقوق بین‌الملل دارای نقص است، زیرا در آن پاکستان به‌عنوان “دولت جمهوری اسلامی پاکستان” معرفی شده که در چارچوب حقوق بین‌الملل مضمون حقوق بین‌الملل یعنی «جمهوری اسلامی پاکستان» آن‌را نمایندگی می‌کند. در حالی که افغانستان صرفاً به اسم “افغانستان” اشاره شده و دولتی که بتواند آن را به‌عنوان طرف و موضوع قرارداد بین‌الملل معرفی کند، نام برده نشده است. این رویکرد به وضوح موجب تقویت یک طرف و تضعیف “فاعل حقوقی” طرف افغانستان می‌شود. این‌جا در صورت شکایت از نقص قرار داد طرف افغانستان بدون فاعل حقوقی است.
دوم، در اعلامیه آمده است که دو طرف به این نتیجه رسیده‌اند که به زودی سازوکاری برای نظارت بر استمرار آتش‌بس و گسترش ثبات در کشورها شکل می‌گیرد. این‌جا دو نقیصه حقوقی از دید حقوق بین‌الملل به وضاحت نمایان می‌شود. نخست این‌که هر سازوکاری بدون ایجاد یک دولت مشروع در افغانستان، روند را به نفع پاکستان کنترل می‌کند. دوم این‌که از کدام ثبات پایدار سخن گفته می‌شود. شرایط کنونی در افغانستان از سوی نهادهای معتبر جهانی از جمله شورای امنیت سازمان ملل وضعیت بحرانی توصیف شده است. بنابراین، این بند از اعلامیه نیز به نفع پاکستان تفسیر می‌شود.
سوم، وزارت خارجه قطر اعلام کرده است که دو کشور برادر، اقداماتی برای ثبات و امنیت در مرزها انجام داده و زمینه‌ساز صلح درازمدت خواهند شد. این گزاره بسیار بحث‌برانگیز است. استفاده از واژه “مرزها” میان دو کشور برادر The borders between two brotherly countries که در آن ثبات آرزو شده، برخلاف خط مشی تمامی دولت‌ها و رژیم‌های سیاسی افغانستان پس از تأسیس دولتی به نام پاکستان است.
به نظر می‌رسد که پاکستانی‌ها در تهیه این متن نقش اساسی داشته‌اند. این متن از دید حقوق بین‌الملل کاملاً به نفع یک طرف درگیر، یعنی جمهوری اسلامی پاکستان، تهیه شده‌است.
دو گزینه ذهن مرا مشغول ساخته است:
۱. طالبان تحت فشار قرار گرفته و حاضر به این معامله و قبول این توافق‌نامه شده‌اند.
۲. نبود متخصصان حقوق بین‌الملل و عدم آگاهی حقوقی طالبان موجب بروز این نقیصه شده است.
یادداشت: این نگاه من کاملا تخنیکی و حقوقی است. به جنبه های سیاسی آن نپرداخته‌ام.

 

د دعوت رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه

DNB Bank AC # 0530 2294668 :د دعوت بانکي پته 
 NO15 0530 2294 668: له ناروې بهر د نړیوالو تادیاتو حساب
Vipps: #557320 : د ویپس شمېره 

  Donate Here

د دعوت رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه

د دعوت بانکي پتهDNB Bank AC # 0530 2294668 :
له ناروې بهر د نړیوالو تادیاتو حساب: NO15 0530 2294 668
د ویپس شمېره Vipps: #557320 :

Support Dawat Media Center

If there were ever a time to join us, it is now. Every contribution, however big or small, powers our journalism and sustains our future. Support the Dawat Media Center from as little as $/€10 – it only takes a minute. If you can, please consider supporting us with a regular amount each month. Thank you
DNB Bank AC # 0530 2294668
Account for international payments: NO15 0530 2294 668
Vipps: #557320

Comments are closed.