نیک محمد نیکمل

افغانستان د سیمې په بدلېدونکو معادلو کې؛ فرصتونه او ګواښونه….!!! افغانستان نن د یو داسې تاریخي پړاو په درشل کې ولاړ دی چې هره پرېکړه یې د هېواد د راتلونکي د بریا او ناکامۍ ترمنځ د یوه نري تار حیثیت لري. سیمیز سیاست په تېز بدلون کې دی؛ لوی…

افغانستان هغه خاوره ده چې د تاریخ په اوږدو کې یې د پردیو امپراتورانو غرور مات کړی، خو خپله د پر ځان بساینې، خپلواک اقتصاد، او ملي اتکا په برخه کې لا هم له کړاوونو سره مخ ده. د دې خاورې زامن شجاع، مخلص، او د غیرت ډک تاریخ لري، خو دا غیرت چې…

افغانستان د نعمتونو، حاصل او زراعت هېواد دی. د هر ولایت د خاورې بوی، د هر باغ رنګ، او د هر بزګر تندی د زحمت نښه لري. خو د افسوس ځای دا دی چې دا ټول زحمتونه د هر کال د میوې له موسمه سره یو ځای مري، یا په ګاونډیو هېوادونو پورې تړلي پاتې کېږي.…

افغانستان د آسیا په زړه کې پروت هېواد دی چې د جغرافیایي موقعیت له پلوه د سیمې د اقتصادي او سیاسي بدلونونو مهم محور ګڼل کېږي. د تاریخ په اوږدو کې دا خاوره د تمدنونو د تېرېدو، د سوداګرۍ د لارو د نښلولو، او د ستراتېژیکو رقابتونو مرکز پاتې شوې…

افغانستان او پاکستان د سیمې هغه دوه هېوادونه دي چې له جغرافیې، تاریخ، کلتور او ژبې سره سره، تر ټولو ژور بې‌اعتمادي هم لري. دا بې‌اعتمادي یوازې د سیاست او سرحد په کچه نه ده، بلکې د ذهنیت، ارادې او هدف تر بنسټه رسېږي. پاکستان له خپل جوړېدو…

د نړۍ استعمار که په تېر کې پوځي ټانک او توپ و، نو نن یې وسله فکر، فرهنګ او رسنۍ دي. تېر کې د مسلمانانو ځمکې اشغال کېدې، خو نن د دوی اندېښنې، عقیدې، حیا او ارزښتونه تر برید لاندې دي. دا جګړه بله ماهیت لري، بله بڼه لري او بل هدف لري –…

د نړیوال سیاست صحنه، هغه میدان دی چېرې چې د زور، منافقت، او شعارونو تر منځ یوه عجیبه همغږي روانه ده. امریکا، چې ځان د «نړیوال عدالت» او «بشري حقونو» د ساتونکي په نوم معرفي کوي، په حقیقت کې د خپل ملي ګټو د خوندي کولو لپاره هر ډول دوګونۍ…

نړۍ نن د ژور بدلون او سترې سیالۍ په پړاو کې ولاړه ده. هغه نړیوال نظم چې د دویمې نړیوالې جګړې وروسته د امریکا په مشرۍ رامنځته شوی و، اوس د ټوټې کېدو په حال کې دی او د یو قطبي تسلط پر ځای څو قطبي سیالي مخې ته راوتلې ده. چین، روسیه، هند،ترکیه…

نن نړۍ بیا د یوې داسې سیاسي او پوځي مرحلې مخې ته ولاړه ده، چې د سترو قدرتونو سیالي پکې راژوندۍ شوې ده. د امریکا د ولسمشر له لوري د بګرام هوايي اډې د بیا نیولو نیت یوازې یو نظامي ګام نه دی، بلکې د ستراتیژیک حضور، د سیمې د کنټرول او د نړیوالو…

فېروزه په افغانستان کې د طبیعي ښکلا او لرغوني تاریخ یوه داسې ډبره ده چې له پېړیو راهیسې د خلکو د زینت، برکت او اقتصادي ارزښت لپاره کارېدلې ده. زموږ د وطن غرونه د ګڼو قیمتي ډبرو ترڅنګ د فیروزې کانونه هم لري، په ځانګړي ډول د بدخشان غرونه چې د…