عبدالباري جهاني

د شاه محمود پوځي بریالیتوبونه: شاه محمود ډېر ژر د بن اصفهان یا اصفهانک ښارګوټي ته، چي تر دغه وخته لا فتح سوی نه وو او لا یې هم مقاومت کاوه متوجه سو. د اصفهانک ښارګوټي یو څه مقاومت وکړ، خو څرنګه چي مرکزی حکومت سقوط کړی وو، نو دوی هم، په دې…

     شاه محمود: شاه محمود نه یوازي، د خپل پلار په ژوند او د هغه له وفات څخه وروسته، خپل پوځي لیاقت په اثبات ورساوه او د سیمي پښتنو، د یوه زعیم په حیث، باور ورباندي لاره بلکه د افغانستان په تاریخ کي د هغه له نامه سره د اصفهان فتح تړلې ده او…

                   ابدالیان که څه هم چي د دې کتاب موضوع د هوتکانو د پاڅون او  نادرافشار په مقابل کي د هغوی وروستۍ ماته ده؛ خو څرنګه چي په کندهار کي د هوتکانو د پاڅون او له صفوي ایران څخه د خپلواکی د اخیستلو سره سم په هرات کي د ابدالیانو…

  د صفوي پاچاهانو اخلاقي فساد او انحطاط: صفوي پاچاهانو، د شرابو په چښلو کي د افراط ترڅنګ، له ښځو سره بې اندازې زیاته علاقه درلوده. په دواړو چارو کي دغی افراطي علاقې په دربار، افسرانو او په مجموعي صورت د صفویانو په ټول قلمرو کي اخلاقي…

       د صفوي شاهانو استبداد او اخلاقي او اداري فساد قدرت انسانان نه فاسدوي؛ خو کله چي احمقان قدرت ته ورسیږي نو قدرت فاسد کړي.George Bernard Shaw څرنګه د ایران صفوي امپراطورۍ، چي څه باندي دوه سوه کلنه سابقه یې درلوده او څو ځله یې د عثماني…

نن مي په فېسبوک کي د یوه ګوربت ننداره وکړه چي له قفسه یې را وایست . لږګړی وروسته یې خپل ښکلي او غښتلي وزرونه وغوړول او هواته پورته سو. ګوربت په هوا کي خپل وزرونه داسي خپاره کړل او په دومره زور د اسمان پر لور وخوځېدی چي ما فکر نه…

پر کندهار باندي د کیخسرو پوځي حملې او د هغه ناکامي او عواقب: کندهار استقلال اعلان کړی او ترلاسه کړی وو. له پښتنو څخه د استقلال د بیرته اخیستلو او د کندهار د بیرته اېلولو لپاره د ایران له صفوي رژیم سره د شاه عباس او شاه طهماسب په څېر قوت…

ګرګین اومیرویس: تاریخي متون موږ ته د کندهار او شاوخوا سیمو له خلکو سره د ګرګین د چلند په باره کي ډېر لږ تفصیل راکوي خوپه دې یوه خبره کي ټول په یوه عقیده دی چي ګرګین او د هغه عسکرو د خلکو د سر، مال او ناموس د  خوندي کولو رعایت نه کاوه او…

 د کندهار پاڅون: په کندهار کي، د ایران د صفوي دربار په مقابل کي، د میرویس خان پاڅون که د افغانانو د تاریخ تر ټولو مهمه  پېښه نه وي نو د هغوی د تاریخ په دریو څلورو ترټولو مهمو پېښو کي یې شمېرلای سو. خو تر اوسه لا د دې مهمي پېښي او ورپسې…

  مقدمه: کندهار، چي د میرویس نیکه د پاڅون ټاټوبی او د احمدشاه بابا د سلطنت  او د معاصر افغانستان د تاءسیس مرکزدی، د غزنویانو د امپراطوری په وخت کي د غزني او د غوریانو، کرتانو او کورګانیانو د امپراطوریو په وختونو کي د هغوی د پاچهیو د مرکز…