ابن خلدون په خپل نامتو کتاب مقدمه کې داسې وايي

دا د ابن خلدون له یوې مقالې څخه اقتباس دی، چې شاوخوا اووه سوه کاله وړاندې یې لیکلې، خو داسې ښکاري لکه چې زموږ د زمانې حال یې بیان کړی وي. ابن خلدون، چې د ټولنپوهنې (جامعه‌شناسي) بنسټ ایښودونکی بلل کېږي، په خپل نامتو کتاب مقدمه کې داسې وايي:

“کله چې دولتونه ړنګېږي، نو پکې فال بینان، سوالګر، منافقان، درواغجن دعوه داران، بې بنسټه لیکوالان، بې‌ارزښته شاعران، جادوګر، د طبله وهونکي، بې‌بنیاده فلسفه کوونکي، د لاس او ستورو فال بینان، سیاست مداران، چاپلوسان او هيجا لیکونکي ډېرېږي.

د وخت نقابونه لرې کېږي، ګډوډي خپرېږي، د تدبیر وزن له منځه ځي، خبرې بې‌مانا کېږي، صداقت له دروغو سره ګډېږي، ج.ه.اد له بې‌ځایه وژنو سره یوځای کېږي. کله چې دولتونه ړنګېږي، وېره عامه شي، خلک ټوټه ټوټه شي، عجیبې پېښې راڅرګندې شي، اوازې عامې شي، ملګری دښمن او دښمن ملګری شي.

د باطل غږ لوړ شي، د حق غږ چوپ شي، مشکوکې څېرې راڅرګندې شي، پخواني مومين خلک له سترګو پناه شي، امید مړ شي، عقل‌مندان غریب شي، د خلکو اصلي څېرې ورکې شي.

د حکومت غږ د بې‌ځایه ویناوالو په شور کې ورک شي، د ملت پالنې شعارونه معامله وګرځي، ټول خلک د بې‌وسۍ په تمه شي، خلک د کډوالۍ پروژې جوړې کړي، وطن د سفر تمځای وګړځي، کورونه د خاطرو په بڼه پاتې شي، او خاطرې یوازې کیسې شي.

” الله دې وبښي، ای ابن خلدونه! آیا ته زموږ راتلونکی څارلی وه؟ تا هغه څه ولیدل، چې موږ یې تر ننه هم په سمه توګه نشو لیدلی!