ماخان مېږی شینواری

اړیکټینګوونی د نوو څېړنو سره په ژبلار کښې د تازه میندنو ښه روښانونو لپاره د کازوس یا اړیکټینګوونو روښانونه له پوښتننومځاینیوو سره: بیا د اړیکټینګوونو پېژند: تازه په پښتو ژبلار کښې حالت یا اړیکټینګوونی، هغه بڼې دي، چې نومویونه، کسان، یا…

کړنوییونه، نوموییونه او... کړنوییونه، نوموییونه او همداسې خویوییونه او نور زه ولې دا  وییونه داسې ور سره  لیکم؟: دې پوښتنې ته مې داسې لنډ څه لیکلي وو، خو د داسې خبرو یو غوره ځواب باید ورکړ شوی وي. دا چې په دې یا هغه ژبه کښې دا شته، دا…

ګرانو ژبپوهانو! ګرانو ژبپوهانو! مرسته وکړۍ: زه و ټولو ژبپوهانو ته سوا ل او زاري کوم، چې ویې لولۍ،  په دې کښې فکر وکړۍ او له ما سره یې د سمون مرسته وکړۍ او یا یې را سره ومنۍ. پوهېږم، چې د داسې لیکنو سره تاسو د ما  له لیکنو څخه پرته د بل…

د پښتو ژبلاریز سم لیکل پښتو یوه اېرګاتیو ژبه ده دا چې پښتو یوه اېرګتیو ژبه ده، له دې سره، چې دا مې پوره تر توانه پورې  دلته ښوولې- د ژبلار سره سم- ، نو د پښتو دا تراوسه پورې ژبلار، نوره باید پوره او په همدې موخه لوریزه شي او د…

تکیه-اړ نومځاینیوي (را، در، ور) کله، کله خوب د یو څه په فکر کښې لاړ شي،  خو بیا یې لاس ته راوړنه ښه وي. نن  د ۲۰۲۴ کال د نومبر ۱۵-م دی. اینکلیتیکي یا مختکیه اړ نومځاینیو ته مې فکر شو. د داتیو حالت(؟) یا اړیکوییونو اړیکنیوونو( د…

ګرانو اومنلو ژبپوهانو هیله ده،  چې په غور ولولي د موږ ستونځې د خپلې ژبې له ژبلار یا ګرامر سره موږ په پښتو ژبلار (ګرامر) کښې ډېرې ستونځې لرو. ما په خپلو کتابونو کښې و دې ته په اړونده ځای کښې ګوته نیولې، خو داسې لند به یې بیا هم له تاسو سره…

د څېړنې پر بنسټ باندې یې پوره روښانونه: له ډېر وخت څخه را په دې خوا د ،، تر ټولو،، مخامخ هڅېږم، چې په ځانګړې توګه دا  لږ تر لږه ژبپوهان او لیکوالان یې له لیکلو څخه تېر شي، خو دا کار نه کیږي، نو باید له دې څخه داسې وپوهېږو، چې په ځټه کښې –…

و ژبې ته اړیینه پام لرنه. هغه ډېرې پښتو سر د موږ ستونځې او که د پښتو ستونځې په حالتونو کې دې. پر حالتونو باندې مو خبرې کړي. اوس یواځې داستونځې ، چې ولې دې دا لږ روښانه کوو. په نورو ژبو یا چې زه پرې پوهېږم، الماني یا انګریزي کې د…

له پیل څخه څو اړیینې یادوني:  ۱ - یو هیواد او ښه یې د یوه هیواد وګړي، چې وروسته پاتې وي، نو هغه په پوهنه او هره پوهنه کې هم وروسته پاتې وي. موږ ژبه هم –لکه څنګه چې ده – د ژبلارې له لارې څخه بېرته داسې نه ده ورکړې لکه چې لارې ورته لرو. ۲ –…

داسې یو څه به د نومځاینیوو او حالتونو ښه روښانونه نوره هم وڅېړو. له هرڅه څخه د مخه د حالت  Kasusپېژند: په پښتو کې څلور حالتونه لرو، کړونی، پرېکړونی، د خاوندوالي حالت او د پسېځاینیوو حالت، کاسوس یا حالت څېړي چې نوموییونه د غونډلې د نورو…