من کیام؟ چرا #من_افغان_استم!؟ روایت یک هویت چندلایهٔ آریایی–خراسانی–افغان
”جهل» اگر صورتِ دیدار بگیرد به مَثَل»
عقل فریاد برآرَد که نمادید شما…!
پشتِ چنگیز و سکندر همه خواندم به کتاب
کس نگفته ست هنوز از چه نژادید شما…
من محصول افسانههای آریایی نیستم؛ من روایت زندهٔ جغرافیاییام که هزاران سال از دل تاریخ گذشته و امروز در قامت یک افغان ایستاده است.
پدرم يك پشتونِ و کابلزاد بود با من هرگز پشتو حرف نزد چون ميدانست كه زبان مادرى ام پارسى است، و مادرم، از تبار کهن پارسیزبانان ایرانی کابل نشین ( با تركيبى از تورک تبار) ، هر دو گواهاند که هویت من نه تکریشه است ؛ بلکه حاصل آمیزش فرهنگی و ژنتیکی سرزمینی است که همواره نقطهٔ تلاقی جهان وطنی بوده است که از بد حادثه یا همان جبر تاریخ در یک خطه ای کوچک تر متوطن شده ، نه شکستن تنها از یک تخم و تکامل در انزوای کوه های خشک.
زبان مادریام پارسی ناب کابل است؛ با آن مینویسم، سخن میگویم ، خواب مى بينم و میاندیشم. با وجودیکه پشتو نمیدانم اما خون من تنها یک قوم را روایت نمیکند:
هرچند پشتونها مرا پشتون حساب نمى كنند چون زبان پشتو را نميدانم و از پشتونوالى بى خبرم، اما طبق تعاریف رسمی قوميتم پشتون نوشته اند (اين يك امتياز نيست، خود انتخاب نكرده ام)، اما زبانم پارسی است و اينجا بايد افغان باشم چون به يك قوم واحد تعلق ندارم؛ ریشهام دوگانه است، اما هویتم واحد.
خانمم تاجيك است ، نام دخترم آيسان تُركى است ،اسم فرزندم کیومرث است؛ نخستین نام در شاهنامه، یگانه اثر بزرگ فرهنگ پارسی.
اين اسامى رنگارنگ خانوادگى من جلوه گر تركيبات ژنتيكى من هستند كه در ناخودآگاهم ضبظ و ثبت شده اند.
حالا تو كجايم را تجزيه مى كنى !اين تنها من نيستم ميليونها ميليون شهروند اين سرزمين با چنين ويژگى ها ايم.
نامی که امروز در خانهٔ من جاری است، همانگونه که در خانوادهٔ کسانی جاری است که خود را «پارسیپرست» میدانند اما اسامی فرزندان شان محی الدین و ذین العابدین (عربی) است ، از ترکیبهای ژنتیکی عربی گرفته تا هویتهای دوگانهٔ فرهنگی، پیچیدهتر از آناند که خود میپندارند.
تاریخ، ساده نیست؛ هویت، خطکشی شده نیست؛ انسان، تکبُعدی نیست.
اگر کسی فکر می کند که هویت او یک لایه و انتخابی و کنترول شده است ( که چنین نیست ) ، اینرا هم فکر کند که نسل او دچار انقراض زودرس جسمی و روحی شده است و ناقل بیماری ارثی است.
نسل من آگاهانه با اين هم اختلاف رنگ و بو تركيب شده اند و نسل تو قرار تعريف تو به ناچارى و جبر جغرافياى و آنچه در رو برو منحيث تنها گزينه قرار داشته ، ازدواج درون خانوادگى و ازدواج مصلحت شده آنهم تا جايى كه ميدانى و انچه را نميدانى بايد تست ژنتيك كنى! آقا !
افغان: یک لقب نیست، یک واقعیت تاریخی–حقوقی است
براساس شش قانون اساسی از دورهٔ ظاهرشاه تا جمهوری اسلامی افغانستان،
افغان نام سیاسی و حقوقی تمام باشندگان کشور است. ( براساس ماده اول قانون اساسی ظاهر شاه ۱۳۴۳، ماده ۲۱ قانون اساسی جمهوری داوود خان ۱۳۵۵، ماده ۲۷ قانون جمهوری دموکراتیک خلق ۱۳۵۹، ماده ۳۳ قانون اساسی جمهوری داکتر نجیب الله ۱۳۶۹، ماده ۱۹ اصول اساسی ا.ربانی و ماده ۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان ۱۳۸۲-اافغان هویت سیاسی ساکنان افغانستان است.)
نامی که نه قبیله است، نه زبان، نه نژاد؛ افغان همان اوگان واژه فارسى برگرفته از شاهنامه فردوسی است كه طبق دايره المعارف فرانسوى به معنى شواليه يا اسب شوار و شمشير زن و طبق منابع بر باشندگان اطراف درياى كابل و در اسناد یافت شده منابع ديگر مربوط به قرن چهارم میلادی به اقوام شمالی منطقه بلخ(باختر) افغان گفته شدهاست ، و هم چنان بر صاحب منصبان عصر فريدون و شاپور اول اشاره دارد كه معرب آن افغان است ؛ چون عربها حرف واو فارسى را ف و گاف فارسى را غ مى نويسند.…
افغان نام خود خوانده يا Endonym نيست مثل پشتون و ازبك و هزاره و تاجيك كه خودمان خود را قلمداد كنيم، افغان همان Exonym است که تمدن ها ، همسایه ها و تاریخ هاـ مردم این جغرافیا را خطاب کرده اند. يعنى هویت مشترکی است که در بستر قرنها مهاجرت، آمیزش، و دادوستد فرهنگی شکل گرفته است.
( *يادداشت: امروز همه ميدانند كه نامهاى خود خوانده از دقت معنبر برخوردار نيستند مثلاً نژاد ترك و مغول كه در هرقسمت جهان با مردم بومى تحت امپراتورى شان تركيب شده است مثل تركان سمرقندى، توركان ايرانى ، تركان تركيه و غيره … ما در جهان بغير از قوم يهود نژاد بسته بندى شده نداريم. )
امروز اگر تن مرا تشریح يا مثله کنید،
در هر حجره ردپایی از یک راه، یک کوچ، یک آمیزش، یک جنگ، یک صلح، یک پیوند، و یک تاریخ دیده میشود.
تکقوم بودن یک افسانه است؛ افتخار نه که ناهنجاری است.
چندریشهبودن حقیقت ماست.
افغان: محصول یک جغرافیا و یک تاریخهویت افغان پیش از آنکه یک «برچسب سیاسی» باشد، یک واقعیت زیستی و فرهنگی است؛
یک نسل نوین که در بستر برخورد تمدنها شکل گرفت:
آریاییها، سکاها، تخاریها، هخامنشیان، یونانیان، کوشانیان، هپتالیها، ترکها، عربها، مغولها، تیموریان، صفویان و درانیان…
همه و همه در ساخت ژن، زبان، فرهنگ و حافظهٔ جمعی ما سهم داشتهاند.
افغان بودن یعنی فرزند این تلاقیگاه بودن.
افغان یعنی حامل مجموعهای از ژنها، زبانها، سنتها، روایتها و حافظههای مشترک.
قبل از اینکه کسی بگوید «من افغان نیستم»، کافی است به محبتها، پیوندها، و وصلتهایی نگاه کند که نسلها میان قبیلهها، زبانها و تبارهای گوناگون را به هم دوخته است.
در عشقها و وصلتهای بیپایان نسلهای گذشته، هویتی شکل گرفته که هیچکس نمیتواند آن را حذف کند:
هویت مشترک این سرزمین.
این است هویت من: علمی، تاریخی، و عمیقاً انسانی
این تنها افسانه من نیست، این ما هستیم، اکثریت مطلق این سرزمین ،نسل که به قامت میلیون ها شهروند در داده های ژنتیک تحقیقات عینی معاصر یعنی عصر دیجیتل ثبت شده و ثابت شده است که راه را برای دغدغه های ذهنی می بندد.
اين تركيب توست كه ترا با خطاى سيستماتيك عجين ساخته و همه اطلاعات كه اظهر من اشمس است را با خطاى معلوماتى و خطاى انتخابى و خطاى عمدى بخوانى، تاريخ را جعل كنى يا جعلِ تاريخ را بخوانى ، تاريخ را غلط بخوانى و يا غلطِ تاريخ را بخوانى . تاريخ را منصفانه نخوانى و تنها قسمت هاى كه از تاريخ خوش ات ميآيد را بخوانى و آنرا بزرگنمايى كنىى!
این نه شعار است، نه برچسپ؛
این منِ واقعی است—
افغان نه پان پشتون، نه پان تورکی، نه پان فارس و نه پان هزاره و و و پان های دیگر …
ترکیب هزاران سال تاریخ در یک انسان.
من نه تکقومم، نه تکزبان، نه تکنژاد.
من فرزند یک تاریخ چندلایهام.
من افغانم—نه به حکم شناسنامه، بلکه به حکم واقعیت ژنتیکی، جغرافیایی، فرهنگی و تاریخی.
به قول مولانا؛
ترکی همه ترکی کند، تاجیک تاجیکی کند
من ساعتی ترکی شوم، یک لحظه تاجیکی شوم
د دعوت رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه
د دعوت بانکي پتهDNB Bank AC # 0530 2294668 :
له ناروې بهر د نړیوالو تادیاتو حساب: NO15 0530 2294 668
د ویپس شمېره Vipps: #557320 :
Support Dawat Media Center
If there were ever a time to join us, it is now. Every contribution, however big or small, powers our journalism and sustains our future. Support the Dawat Media Center from as little as $/€10 – it only takes a minute. If you can, please consider supporting us with a regular amount each month. Thank you
DNB Bank AC # 0530 2294668
Account for international payments: NO15 0530 2294 668
Vipps: #557320
Comments are closed.